WAZO-uitkering: soorten verlof uitgelegd

Calamiteitenverlof

• Wanneer: in een onvoorziene noodsituatie die niet uitgesteld kan worden. Bijvoorbeeld bij een sterfgeval of ziekenhuisopname van een familielid, de bevalling van de partner, maar ook bij calamiteiten in huis zoals een gesprongen waterleiding.
• Duur: van een paar uur tot een paar dagen. Net zolang tot de situatie is opgelost.
• Salaris: je bent verplicht om het loon tijdens het calamiteitenverlof gewoon door te betalen.
• Uitzondering: als de situatie voldoet aan de voorwaarden voor kortdurend zorgverlof, eindigt het calamiteitenverlof na één dag en gaat het daarna over in kortdurend zorgverlof.
  
  

Kortdurend zorgverlof

• Wanneer: als de werknemer een ziek kind, partner of ouder moet verzorgen. Voorwaarde is wel dat de werknemer degene is die als enige de zieke op dat moment kan verzorgen.
• Duur: het zorgverlof staat gelijk aan tweemaal het wekelijkse aantal arbeidsuren. Iemand die veertig uur per week werkt, heeft recht op (40 x 2 = 80 uur), dus tien dagen zorgverlof per jaar. Iemand die 36 uur per week werkt, krijgt (36 x 2 = 72 uur), dus 9 dagen per jaar. De dagen hoeven niet aaneengesloten te worden opgenomen. Kortdurend zorgverlof kan overgaan in (onbetaald) langdurend zorgverlof als degene waarvoor wordt gezorgd levensbedreigend ziek is.
• Salaris: je betaalt ten minste 70% van het salaris door. Over het recht op zorgverlof, de duur en de betaling van het verlof, kunnen afwijkende afspraken zijn gemaakt in de cao.
  
  

Zwangerschaps- en bevallingsverlof

• Duur: een werkneemster die zwanger is, heeft recht op minstens zestien weken zwangerschaps- en bevallingsverlof. Ze mag haar zwangerschapsverlof vanaf zes weken voor de vermoedelijke bevallingsdatum laten ingaan. Het bevallingsverlof gaat in na de bevalling. Een werkneemster heeft recht op minstens tien weken bevallingsverlof. In sommige gevallen wordt het bevallingsverlof verlengd. Wanneer ze eerder terug wil komen, mag ze op zijn vroegst 42 dagen na de datum van de bevalling weer aan de slag. Wie langer verlof wil, kan aansluitend ouderschapsverlof aanvragen.
• Salaris: je hoeft het salaris niet door te betalen. Vanaf het moment dat het zwangerschapsverlof ingaat ontvangt de werknemer een zwangerschapsuitkering die even hoog is als haar loon. Tijdens het bevallingsverlof krijgt de werkneemster een bevallingsuitkering. Je kunt deze uitkeringen samen aanvragen bij het UWV.
  
  

Adoptieverlof

• Wanneer: als een werknemer een kind adopteert. Worden er meerdere kinderen tegelijk geadopteerd, dan geldt het verlof slechts éénmaal.
• Duur: maximaal zes aaneengesloten weken. Vanaf twee weken voor de officiële adoptie tot zestien weken na de adoptie.
• Salaris: je hoeft het salaris niet door te betalen. Wel heeft de werknemer recht op een uitkering ter hoogte van zijn loon. Uiteraard wordt deze uitkering uitsluitend toegekend wanneer een werknemer een kind adopteert. Je kunt deze samen aanvragen bij het UWV.
  
  

Geboorteverlof

• Wanneer: partners kunnen na de geboorte van een kind aanspraak maken op geboorteverlof.
• Duur: één keer de wekelijkse arbeidsduur.
• Salaris: een werknemer krijgt het volledige loon over deze week geboorteverlof.
  
  

Aanvullend geboorteverlof

• Wanneer: partners kunnen na gewoon geboorteverlof nog aanvullend geboorteverlof opnemen.
• Duur: maximaal vijf keer de wekelijkse arbeidsduur.
• Salaris: je hoeft het loon niet door te betalen tijdens een aanvullend geboorteverlof. Wel kan degene die met verlof is een uitkering krijgen. Deze is ter hoogte van 70 procent van zijn salaris in het tijdvak waarin sprake is van het verlof. Je kunt die samen aanvragen bij het UWV.
  
  

Ouderschapsverlof

• Wanneer: als een werknemer zorgt voor een eigen-, stief-, adoptie- of pleegkind onder de acht jaar. Voorwaarde is dat de werknemer op hetzelfde adres woont als het kind en verantwoordelijk is voor de opvoeding en verzorging.
• Duur: het wettelijk recht op ouderschapsverlof bedraagt 26 weken per werknemer.
• Salaris: tijdens ouderschapsverlof hoef je voor de verlofuren geen loon uit te betalen. De werknemer kan een beroep doen op zijn levensloopregeling of spaarloonrekening om het verlof te financieren.
  
  

Langdurend zorgverlof

• Wanneer: als partner, kind of ouder van de werknemer levensbedreigend ziek is en verzorgd moet worden. De regeling geldt niet bij een chronische ziekte, tenzij deze levensbedreigend is.
• Duur: op jaarbasis mag een werknemer maximaal zes maal de wekelijkse arbeidsduur aan verlofuren opnemen. Omgerekend mag iemand die veertig uur per week werkt zes weken opnemen. Er zijn ook andere constructies mogelijk, bijvoorbeeld een aantal weken lang in deeltijd werken. Basisregel is dat het verlof niet langer dan achttien weken mag duren. Is de zieke na deze maximumtermijn nog steeds levensbedreigend ziek, dan kan de werknemer kiezen voor onbetaald verlof.
• Salaris: je hoeft geen loon door te betalen over de verlofuren van de werknemer. Uiteraard ontvangt de werknemer wel loon over uren die hij in deeltijd werkt. Voor de financiering van het onbetaalde verlof kan je werknemer gebruik maken van de levensloopregeling.
  
  

Onbetaald verlof

• Wanneer: als langdurig zorgverlof niet langer toereikend is, als een werknemer een jaar op reis gaat, een sabbatical wil, een studie gaat doen of voorafgaand aan zijn pensioen verlof wil opnemen.
• Duur: onbepaald.
• Salaris: een werkgever betaalt tijdens dit type verlof geen salaris. Wel kan de werknemer een beroep doen op zijn levenslooprekening of spaarloonrekening.
  
  

Hoe verlof aanvragen?

Verlof aanvragen is redelijk eenvoudig, maar er zal wel met een aantal dingen rekening moeten worden gehouden. Allereerst is het belangrijk dat een werknemer op tijd verlof aanvraagt. Een bedrijf moet namelijk wel kunnen anticiperen op het feit dat ze met een persoon minder moeten functioneren. Een werknemer moet dan ook minstens twee weken van tevoren schriftelijk het verlof aanvragen. Deze schriftelijke aanvraag moet bij de werkgever worden ingediend. Deze kan dan kijken hoe er op het verlof kan worden geanticipeerd. Op die manier kan het voor zowel de werkgever als de werknemer zo goed mogelijk worden geregeld.

Afwijkende afspraken

Voor alle verloven geldt dat je in de cao, met de ondernemingsraad of de personeelsvertegenwoordiging afwijkende afspraken mag maken over de duur en de betaling van het verlof. Deze afspraken gelden boven de wettelijke regelingen. Er zijn echter uitzonderingen. In het geval van calamiteitenverlof mag de werknemer hiervoor vakantiedagen opnemen, maar in het geval van kraamverlof is dit bijvoorbeeld niet mogelijk. Raadpleeg de regels met betrekking tot de WAZO-uitkering en de cao voordat je afspraken maakt en onthoud dat de werknemer altijd akkoord moet gaan. Je kunt hem niets opleggen.

Verlof weigeren

Als je bedrijf in ernstige problemen komt door het verlof van een bepaalde werknemer mag je hem verlof weigeren. Het is altijd verstandig om een verklaring te geven aan de betreffende werknemer. Probeer elkaar ook tegemoet te komen en compromissen te sluiten om de gang naar de rechter te besparen.

Ontslag tijdens de verlofperiode

Je mag een werknemer die met verlof is niet ontslaan. Wel kun je zijn contract om een eventuele andere reden ontbinden.

Fiscale compensatie

Je kunt in aanmerking komen voor fiscale compensatie als je het loon van je werknemer geheel of gedeeltelijk doorbetaalt tijdens het verlof. Je mag dan een deel op de afdracht van loonheffing in mindering brengen. Raadpleeg de website van de Belastingdienst voor de regels en de details of schakel een boekhouder of belastingadviseur in.

Verlofregelingen voor ondernemers

Een zelfstandige is niet in loondienst en moet dus zijn of haar eigen verlof bekostigen. Dat is uiteraard niet altijd even makkelijk. Er is gelukkig een regeling waarmee het regelen van verlof voor ondernemers eventueel wat gemakkelijker kan worden gemaakt. Kom je in financiële moeilijkheden? Dan is het in sommige gevallen mogelijk om in aanmerking te komen voor een BBZ-uitkering (Besluit Bijstandsverlening Zelfstandigen) of om in het kader hiervan een rentedragende lening te verkrijgen als bedrijfskapitaal. Raadpleeg een financieel adviseur voor meer duidelijkheid over de regels en voor het vinden van de beste optie.

Veelgestelde vragen

Wat staat er in de Wet Arbeid en Zorg?

In deze wet zijn verschillende soorten verlof geregeld. Voorbeelden hiervan zijn betaald ouderschapsverlof of zwangerschapsverlof.

Wat is kortdurend zorgverlof?

Kortdurend zorgverlof is een verlofregeling in Nederland waarmee werknemers tijdelijk verlof kunnen opnemen om voor hun naaste te zorgen. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn wanneer een familielid of partner ziek is of zorg nodig heeft na een operatie.

Wanneer nemen werknemers onbetaald verlof op?

Er zijn verschillende situaties, waarin werknemers onbetaald of minder betaald verlof opnemen. Ze kunnen bijvoorbeeld onbetaald verlof opnemen om voor een ziek familielid of partner te zorgen. Een ander voorbeeld is het maken van een lange reis, een sabbatical of een studie.